Woln-ość 90. Teatr 13
Spektakl Teatru 13 pozytywnie zaskakuje. Jest to opowieść o czasach transformacji ustrojowej, opowiedziana w tonie bardzo lekkim, z humorem i szczyptą sentymentu. Przedstawienie jest adresowane raczej do pokolenia, które na…
Anatomia miłości i zdrady
Dunbar uważa, że emocje takie jak miłość i instytucje społecznych, jak na przykład małżeństwo wchodzą w większą strategię maksymalizacji reprodukcji naszych genów. Co ciekawe, szacuje się, że w kategoriach biologicznych,…
Ilustrowana krótka historia czasu
Jestem świadomy tego, że na temat Krótkiej historii czasu jako książki nie jestem w stanie powiedzieć nic więcej, niż to, co zostało powiedziane do tej pory. Jest to chyba najbardziej…
Wielkie role gwiazd opery
Książka wydawnictwa Bosz to nie jest zbiór pięciu wywiadów z pięcioma gwiazdami światowej opery. Jest to coś więcej – książka o pięciu spektaklach i pięciu wyjątkowych rolach oraz w nie…
Być królem albo umrzeć – Król Szczepana Twardocha
Szczepan Twardoch odchodzi od powieści nowatorskich w formie i treści i proponuje Króla, powieść zrazu gangsterską, a wraz z rozwojem fabuły coraz bardziej nabierając charakteru przypowieści o podatności najsilniejszych nawet…
Mit neuronów lustrzanych
Teoria o roli neuronów lustrzanych w rozumieniu zachowań drugiego człowieka, a dalej – w odczuwaniu empatii jest niezwykle elegancką i subtelną teorią współczesnej neurokognitywistyki. Zgrabnie odpowiada na pytanie, w jaki…
Panorama współczesnej filozofii
Wydawnictwo Naukowe PWN poprosiło polskich filozofów o opinię na temat najbardziej ważnych aspektów w ich dziedzinach filozofii. Redaktorzy wybrali jedenaście dziedzin i dwudziestu dwóch filozofów. W każdej z wybranych dziedzin…
Szkoda, że jest nierządnicą. Teatr Polski
Spektakl Teatru Polskiego jest jednym z tych, o których trudno coś powiedzieć; ciężko jest też pisać na temat przedstawienia, w którym osią fabuły jest związek kazirodczy, a przewijają się w…
„Lepiej już było”. Przedstawienie Teatru Współczesnego
Kiedy tylko przeczytałem, że najnowszą komedię Teatru Współczesnego w Warszawie wyreżyseruje Wojciech Adamczyk, reżyser hitu Najdroższy (najlepsza komedia grana aktualnie we Współczesnym moim zdaniem), wiedziałem, że Lepiej już było muszę…
Krótka historia prawie wszystkiego
Bill Bryson wspomina we wstępie, skąd u niego wzięło się zainteresowanie nauką. W szkole podstawowej uczył się ze starego, podniszczonego i napisanego siermiężną narracją podręcznika. Była tam ilustracja przekroju Ziemi,…
Carl Sagan, Kosmos
„Kosmos jest wszystkim, co jest, kiedykolwiek było lub kiedykolwiek będzie” – tymi słowami Sagan rozpoczyna swą książkę. Te słowa są istotne z dwóch względów. Określają perspektywę, którą przyjmuje autor w…
O takim jednym, który złowił księżyc – Radek Rak, Puste niebo
W środku nocy, w łódce na środku spokojnego Bugu siedział Tołpi. Zarzucał sieć w zatoce, aby złowić kilka leszczy. W jego sieci złapało się coś ciężkiego, srebrnego, sypiącego srebrzystym pyłem.…
Polska krew w Teatrze TrzyRzecze
Ten spektakl jest spektaklem politycznie zaangażowanym i nie ma podstaw ani nawet sensu mówić, że jest inaczej. Jego twórcy nie udają, że jest inaczej, a wręcz przeciwnie – na każdym…
Marzenie ze słoika śledzi – Zostawić Islandię
Wbrew pierwszemu wrażeniu, jakie można odnieść po pobieżnym przekartkowaniu książki, Zostawić Islandię nie jest reportażem ani przewodnikiem. Jest po trochu gawędą, luźno zapisanym pamiętnikiem, powstałym z sentymentu, a w jakiejś…
„Kto chciałby być krytykiem, gdyby mógł być poetą…” – Jaume Cabre, Cień eunucha
Czekałem z niecierpliwością na tę książkę, od kiedy dowiedziałem się, że Wydawnictwo Marginesy przygotowuje polskie wydanie kolejnej powieści katalońskiego pisarza. Sam Cabre określa Cień eunucha jako swoją najlepszą czy też…
Ziemia, planeta ludzi – Teatr im. Słowackiego w Krakowie
Ziemia, planeta ludzi zaskakuje. Zaskakuje ponieważ nieczęsto zdarza się, aby na deskach teatru realizowano spektakl gatunku fantastyki naukowej. Tym bardziej, że powstał on na kanwie książki (reportażu, pamiętnika) autorstwa Antoine’a…
Crazy god, Teatru Pieśń Kozła
Crazy God to nie jest jedynie spektakl teatralny. To wielkie przedsięwzięcie artystyczne (i chyba też logistyczne), zorganizowane wielkimi nakładami sił z niemniejszym rozmachem. Spektakl nie tylko uświetnia obchody 20-lecia wrocławskiego…
Śmiech morderców
Przemocy (szczególnie tej okrutnej, bestialskiej) towarzyszy wielkie cierpienie ofiar. Nie rzadziej towarzyszy jej śmiech, nieludzki rechot wręcz oprawców. W zbiorowej wyobraźni istnieje model mordercy jako zimnego, wypranego z emocji człowieka.…
Dzieci jednego Boga – Robert Littell, Dzieci Abrahama. Powieść o współsprawstwie
Akcja rozgrywa się w przyszłości. Świat czeka na podpisanie układu pokojowego, który ma zakończyć jeden z najstarszych konfliktów nowożytnej Europy – rozejm między Izraelem i Palestyną. Niedługo przed podpisaniem porozumienia…
Co ludzie powiedzą… anatomia zbrodni – Amelie Nothomb, Zbrodnia hrabiego Neville`a
Bohaterem powieści jest hrabia Neville – szanowany belgijski arystokrata, przykładny mąż i kochający ojciec. Znany w okolicy z wystawnych przyjęć i nienagannego obycia w towarzystwie. I to jemu wróżka przepowiedziała,…
Trzy siostry – Judith Claire Mitchell, Subtelny urok samobójstwa
Powieść Mitchell to jedna z tych książek, które kuszą tytułem. Czy można przejść obojętnie, kiedy widzi się na półce wołające do czytelnika: „Subtelny urok samobójstwa”? Na szczęście atutem powieści jest…
Odchodzenie i ucieczka – Urszula Kozioł, Ucieczki
Ucieczki Urszuli Kozioł postrzegam jako logiczną kontynuację jej poprzedniego tomu wierszy, Klangora. Tom napisany w 2014 roku był – patrząc na całość – trenem ku czci ukochanego, który odszedł. Choć…
„Życie choć piękne, tak kruche jest…” – Jerzy Ficowski, Pantareja
Tytuł tomiku skojarzył mi się z grecką sentencją przypisywaną Heraklitowi: „Wszystko płynie” (pantha rhei). W trakcie lektury okazało się, że skojarzenie nie jest aż tak bardzo trafne, ponieważ tytułowa Pantreja…
Wydaje Wam się, że wiecie, czym jest Islam? – Ayaan Hirsi Ali, Heretyczka
Ayan Hirsi Ali w swojej książce stawia odważną tezę. Mówi ona, że korzenie muzułmańskiej brutalności nie są wynikiem społecznego ani ekonomicznego źródła, nie są nawet pochodną błędu teologicznego, ale sięgają…
Przeszłość i teraźniejszość. Przyszłość(?) – Broda zalana krwią
Jest to jedna z książek, o których trudno opowiadać. Fabuła co prawda istnieje i łatwo jest streścić jej temat, ale bardzo dużo dzieje się między słowami oraz dużo jest niedopowiedzeń.…
Czym jest pamięć – E.L. Doctorow, Umysł Andrew
Umysł Andrew to książka bardzo specyficzna. Z kilku powodów. Przede wszystkim jej bohater (a zarazem narrator) prowadzi dialog. Nie wiadomo jednak kim jest jego rozmówca. W zasadzie nawet nie wiadomo,…
Liczby natury. Nierealna rzeczywistość matematycznej wyobraźni
Sam autor przyznał w rozdziale wstępnym książki, że właściwszym byłoby, gdyby zatytułował ją: „Liczbami i kształtami natury”. W pewnym sensie oddaje to sens całości – praca traktuje o wzorcach obecnych…
Nieważne, kto zabił – Stefan Ahnhem, Ofiara bez twarzy
Bardzo rzadko powieści kryminalne zapadają mi w pamięć albo nawet są czymś więcej niż tylko czytanką do komunikacji miejskiej. Najczęściej są one jedynie wypełnieniem czasu, czytam je niejako „przy okazji”.…
Mózg autystyczny. Podróż w głąb niezwykłych umysłów
Grandin sama jest autystyczką, być może dlatego w swoich badaniach nad autyzmem jest tak dokładna i tak nimi zaaferowana. W swojej książce zebrała fakty na temat funkcjonowania mózgu, zgodne z…
Ukraiński Dekameron w Teatrze Polskim
Bohaterowie Dekameronu Vladimira Troickiego zamieszkują bliżej niezidentyfikowaną ukraińską wieś, żyją poza czasem i przestrzenią; poza światem, czy raczej na granicy światów: rzeczywistego i magicznego, fizycznego i metafizycznego. A poza tym…