Andrzeja Fidyka raczej nie trzeba nikomu przedstawiać. Większość z nas widziała przynajmniej jeden z jego wielu filmów dokumentalnych, wystarczy wspomnieć, że (legendarna?) seria „Czas na dokument” powstała z jego inicjatywy. Od lat osiemdziesiątych związany z TVP, w 2009 uhonorowany tytułem profesora nauk filmowych przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego, w 2013 Krzyżem Kawalerskim Orderu Orła Białego przez prezydenta Bronisława Komorowskiego, w 2016 roku odszedł z TVP i związał się z należącą do Discovery Networks stacją TLC.
Andrzej Fidyk po ukończeniu Wydziału Handlu Zagranicznego Szkoły Głównej Planowania i Statystyki (obecnie Szkoła Główna Handlowa) trafił do jednej z central handlu zagranicznego. Po zaledwie dwóch latach zgłosił się na kurs na kierowników produkcji TVP. Zajęcia nie doszły do skutku, Fidyk przeniósł się na etat dziennikarski. Nie czuł się dobrze jako dziennikarz/lektor, wolał pracować na planie filmowym. Już jego debiut filmowy przyniósł Andrzejowi Fidykowi wyróżnienie – „Brązowego Lajkonika” na Festiwalu Filmów Krótkometrażowych w Krakowie. Idzie Grześ przez wieś (1982) trwał zaledwie dwadzieścia minut, ale zdołał przykuć uwagę kapituły konkursu; być może ciekawym rozwiązaniem, polegającym na prowadzeniu narracji zgodnie z narracją utworu Juliana Tuwima. Sam film podejmował ważki wówczas problem kradzieży na kolei. Jego następny film, Prezydent (1985) przyniósł Fidykowi nagrodę w konkursie międzynarodowym, co dało mu przepustkę do festiwali zagranicznych. Przełomem dla światowej kariery i uznania był jednak film z roku 1989 – Defilada.
Andrzej Fidyk w swoich obrazach pokazywał pewne zjawiska, historie, ludzi; natomiast tutaj przedmiotem opisywania jest sam proces powstawania filmu dokumentalnego. W książce poznamy okoliczności powstania takich produkcji jak: Defilada, Diabeł w Moskwie, Rosyjski striptiz, Karnawał. Największe party świata, Pocztówka z Japonii, Kiniarze z Kalkuty, Dojenie wielbłąda, Taniec trzcin, Białoruski walc, Historie z Yodok. Autor opowiada o tym, co się działo w tle; to, czego kamera nie uchwyciła. Możemy przeczytać ciekawe i zabawne anegdoty, Fidyk zdradza nieco ze swojego warsztatu oraz udziela rad młodym adeptom sztuki w formie wyodrębnionych notatek wtrąconych między akapity zasadniczego tekstu. Okazuje się, że kulisy powstawania filmów mogą być równie ciekawe, jak same filmy.
Książka może być bardzo ciekawym uzupełnieniem filmów dokumentalnych Andrzeja Fidyka. Stanowi swego rodzaju tło, ale Świat Andrzeja Fidyka stanowi też coś w rodzaju bytu autotematycznego – dokumentu w dokumencie. Książki dokumentalnej o powstawaniu filmów dokumentalnych.
Andrzej Fidyk, Aleksandra Szarłat, Świat Andrzeja Fidyka, Wydawnictwo Znak, Kraków 2017.
Skąd nazwa bloga? Rano czytam, później idę do pracy; po pracy gram na gitarze albo w piłkę nożną. A czas na pisanie znajduję jedynie w nocy. Aktualnie mieszkam w Monachium.
