Wiek empatii jest książką niezwykłą. W dosyć szerokiej tematycznie dywagacji zawierającej takie zagadnienia jak emocjonalny transfer, przekaz kulturowy, pocieszanie, ukierunkowana pomoc oraz teoria gier, de Waal dowodzi, że empatia — umiejętność rozumienia stanu emocjonalnego innych — jest unikalną właściwością, która umożliwia organizmom społecznym koegzystowanie. W książce obecna jest nadrzędna idea mówiąca, że większość naszych najbardziej wzniosłych cnót ma swoje odpowiedniki (wzorce? genezę?) w królestwie zwierząt i jest istotną częścią mechanizmu ewolucyjnego. Empatia jest tym, co nas spaja w społeczeństwach, w grupach. I właśnie o tym jest ta książka — o empatii jako fundamencie istnienia.

Ta książka jest przede wszystkim szczegółową eksploracją emocji zwierzęcych (przede wszystkim empatii ale nie tylko) i tego, jak zadziwiająco odpowiadają one emocjom ludzkim. W trakcie lektury wyłaniają się dwa główne wątki; pierwszy mówi o potrzebie uznania zwierząt za stworzenia bardzo nam bliskie i traktowania ich z należytym szacunkiem i empatią. Drugi wątek dotyczy dwoistości ludzkiej natury. Dobra i zła, które są naszym udziałem w codziennym życiu. Zazwyczaj słyszymy tylko tej gorszej części, której istnienia się wstydzimy (gwałty, grabieże, morderstwa, przemoc, oszustwa), a o której przypominamy sobie podczas oglądania codziennych serwisów informacyjnych. Frans de Waal wlewa w nasze serca otuchę, mówiąc (i udowadniając), że nie tylko ta ciemna ale też lepsza strona naszej natury jest zakorzeniona w nas głęboko. Oba aspekty ludzkiej natury są w istocie instynktami, atawizmami o długiej historii ewolucyjnej i nie są jedynie dobrodziejstwem inwentarza cywilizacji. Co ważne ­– te nasze lepsze strony nie są wcale aż tak kruche i delikatne jak niektórzy chcieliby wierzyć. Oczywiście stawia to nowe światło na problem dychotomii: natura – kultura, i nakazuje się zastanowić, czy rzeczywiście jest tak, że ludzkie społeczeństwa nie przetrwałyby bez zdobyczy cywilizacji, bez instytucji władzy, które je odgórnie kontrolują.

czytaj dalej w portalu Mądre Książki

Rafał Siemko

Autor jaki jest, każdy widzi. Absolwent filologii polskiej, na co dzień pracuje w branży ubezpieczeniowej. Wielbiciel Metalliki, poezji Herberta, Miłosza i Szymborskiej oraz prozy Camusa i Vargasa-Llosy.
Skąd nazwa bloga? Rano czytam, później idę do pracy; po pracy gram na gitarze albo w piłkę nożną. A czas na pisanie znajduję jedynie w nocy. Aktualnie mieszkam w Monachium.