Samotność nieprzystosowanych. Jakub Małecki, „Nikt nie idzie”
No i stało się, przeczytałem najnowszą powieść Jakuba Małeckiego i nie wiem, co dalej. Nie wiem, ponieważ nie potrafię zebrać myśli. Nikt nie idzie jest książką z kategorii tych, które…
„Wujaszek Wania” w Teatrze Polskim. Czechow odczytany od nowa
Wujaszek Wania, spektakl Teatru Polskiego jest innym „Czechowem”, niż znacie z desek innych teatrów. Przedstawienie w reżyserii Iwana Wyrypajewa jest bardziej intensywne, żywe. Nie chcę powiedzieć, że dzieje się więcej…
Kirsten E. Shepherd-Barr, Dramat współczesny
Dramat współczesny, jak wszystko, co w sztuce zyskało epitet „współczesny” rozwijał (rozwija) się pod znakiem antagonizmów, oderwania się od tradycji. I nie chodzi jedynie o zerwanie z dominującą dotychczas poetyką,…
Horror, który horrorem być nie musiał. Alma Katsu, „Głód”
Kanwą dla powieści Almy Katsu była „słynna” ponoć tzw. Wyprawa Donnera. Umieściłem słowo „ponoć” w cudzysłowiu, ponieważ kiedy próbowałem znaleźć jakieś informacje o niej, w polskim internecie próżno było szukać…
„Gra w życie” w Teatrze Ateneum
Przychodzi w życiu każdego chyba człowieka, kiedy chce spojrzeć z dystansu na własne życie z zadumą. Aby się zastanowić nad tym, co osiągnął i co mógł zrobić lepiej. W czym…
Tron w gruzach. Szczepan Twardoch, „Królestwo”
Uważam Szczepana Twardocha za jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy współczesnych i jakkolwiek byłem zachwycony Morfiną, Wiecznym Grunwaldem czy też Drachem, to Król trochę mnie zawiódł. Chyba w głównej mierze z…
Matka odeszła. „Rzeczy, których nie wyrzuciłem” Marcina Wichy
Rzeczy, których nie wyrzuciłem. Książka, za którą Marcin Wicha zdobył w tym roku literacką nagrodę Nike. Kiedy kapituła ogłosiła zwycięzcę plebiscytu od razu zakupiłem książkę, aby nadrobić braki w lekturze.…
Ważniejsze niż Wszechświat
Co może być ważniejsze niż Wszechświat? Jego przyczyna? Cel, sens istnienia? Czy też wszystko to zawiera się już w tym zjawisku i stanowi część całości i próba odpowiedzenia na to…
Szekspir bez cenzury
W książce Jerzego Limona czytelnik życiorysu najwybitniejszego dramatopisarza nie znajdzie, nie będzie w niej również dywagacji o tym, kto napisał dramaty, czy Szekspir to rzeczywiści jedna osoba, czy konglomerat dramatopisarzy…
„Spróbuję sobie przypomnieć, ale nie wiem, czy to będzie prawda”. Wiesław Myśliwski, „Ucho igielne”
Na spotkaniu promującym Ucho igielne w Teatrze Powszechnym, Wiesław Myśliwski powiedział z rozbrajającą szczerością, że w zasadzie nie wie, o czym jest ta książka. A zaraz potem dodał: „o wszystkim”.…
„Deprawator” w Teatrze Polskim
Trzech wybitnych polskich pisarzy, jeden to przyszły Noblista, drugi przez wiele lat do tej nagrody był przymierzany, trzeci swój talent literacki rozwijał za granicą z uwagi na jego twórczość pozostającą…
Kler
Trudno jest napisać cokolwiek o filmie Kler. A to z tego powodu, że opinia na jego temat (ba, sama decyzja o pójściu do kina bądź nie) może być deklaracją polityczną…
Inne umysły. Ośmiornice i prapoczątki świadomości
Ośmiornice. Te fascynujące morskie stworzenia co jakiś czas stają się bohaterami internetu. A to na jednym filmiku widać, jak jedna z nich odkręca od środka zakręcony słoik (są w tym…
Wśród żywych i umarłych. George Saunders, „Lincoln w Bardo”
Lincoln w Bardo – już od długiego czasu ten tytuł przewijał się w internetowych serwisach literackich, blogach, czy też w czasopismach. Nic dziwnego, powieść została nagrodzona Bookerem w 2017 roku…
Świat rzeczy, rzecz świata. Bronka Nowicka, „Nakarmić kamień. Obraz rzeczy”
Nakarmić kamień to zbiór czterdziestu czterech („…a imię jego czterdzieści i cztery”) próz poetyckich; raz krótszych, innym razem dłuższych ale każda z nich jest tak samo naładowana treścią i znaczeniem.…
„Zbrodnie serca” w Teatrze Współczesnym
Zbrodnie serca to sztuka o wielkim potencjale na sukces. Sztuka Beth Hanley została nagrodzona Pulitzerem, doczekała się już swojej wspaniałej ekranizacji z gwiazdorską obsadą (Sissy Spacek, Jessica Lange i Diane…
Trzy kobiety w dobie ciemności. Edith Stein, Hannah Arendt, Simone Weil
W roku 1933 Hitler zdobywa autonomiczną w praktyce władzę w Niemczech; wkrótce zapłonęły stosy z książkami. W 1943 roku upada Powstanie w Getcie warszawskim; zaledwie dziesięć lat upłynęło, a stosy…
Racjonalista w obliczu śmierci. Christopher Hitchens, „Śmiertelność”
Sądzę, że wiele osób słyszało o Christopherze Hitchensie, jednak – bardziej chyba pro forma – przywołam kilka faktów dotyczących jego osoby. jego pierwociny dziennikarskie można znaleźć w archiwum magazynu „International…
Amerykański poeta, który terminował u polskich Mistrzów. Edward Hirsch, „Pieśń trubadura”
Na poezję Edwarda Hirscha natknąłem się całkowicie przez przypadek. Któregoś dnia podczas wizyty w księgarni zatrzymałem się przy regale z poezją i zacząłem przeglądać znajdujące się na nim tomiki. Nie…
Zwykła niezwykłość. Jaume Cabre, „Podróż zimowa”
Jaume Cabré to jeden z niewielu współczesnych pisarzy, którzy piszą erudycyjnie, zachwycając czytelników umiejętnością narracji i wszechstronnością. „Podróż zimowa” z całą pewnością wpisuje się w ten stan rzeczy, udowadniając, że…
Uwagi o prozie Ferdinanda von Schiracha
O Ferdynandzie von Schirachu słyszałem wiele dobrego ale wcześniej nie miałem okazji zapoznać się z jego twórczością choć od długiego czasu okładki jego książek kusiły mnie z półek księgarń. Skorzystałem…
Auschwitz jak Disneyland
Podobno nie należy oceniać książki po okładce, jednak należy przyznać, że okładka Warsztatu diabła Jachyma Topola jest wręcz genialna. Czerń, biel, szarość; złowrogi, znajomy kształt mający przywodzić na myśl obóz…
„4321” – cztery żywota Archi`ego
„Co takiego odlicza autor w tytule?” – mogłaby spytać osoba trzymająca w ręku książkę. Jak niebawem się przekona, powieść ma czterech bohaterów; są to: Archibald Isaac Ferguson, Archi, Ferguson i…
Ukryte siły Natury
Ukryte siły natury Briana Coxa jest książką o czterech podstawowych „elementach”, z których zbudowany jest wszechświat i wszystko, co się w nim zajmuje. To fascynująca lektura, wzbogacona zabawnymi komentarzami, podana…
„rzeczywistość? sny w stroju działania” – o poezji Adonisa
Adonis (właściwie: Ali Ahmad Sa’id Isbir) urodził się w roku 1930 w Syrii. Studiował filozofię, a w 1959 roku przeniósł się do Bejrutu; tam wraz z grupą młodych poetów wydawał…
Leibniz. Biografia intelektualna
Gottfried Wilhelm Leibniz był synem profesora filozofii uniwersytetu w Lipsku. Wstąpił jako student w progi tejże uczelni w wieku 14 lat. Po trzech latach ukończył studia filozoficzne i bez zgody…
Racjonalność zła czy zło racjonalności? Na marginesie „Łaskawych” Jonathana Littella
Do Łaskawych Jonathana Littella wróciłem po kilkuletniej przerwie. Z pierwszej lektury, trochę pospiesznej, być może nawet nie do końca uważnej pamiętam, że przede wszystkim pozostawiła we mnie dosyć osobliwą mieszankę…
Piłkomatyka. Matematyczne piękno futbolu
O czym traktuje ta książka? O matematyce, czy o piłce nożnej? Czy też o matematyce w piłce nożnej? Wszystkie te opcje są równie uzasadnione, choć z perspektywy całości należy przyznać,…
Thriller dla inteligentów. Laurent Binet, „Siódma funkcja języka”
Tłem dla powieści Laurenta Bineta są prawdziwe wydarzenia, które rozegrały się w Paryżu 25 lutego 1980 roku. Wtedy to ceniony teoretyk semiologii, 64-letni Roland Barthes, wracał z obiadu z kandydatem…
Geniusz z tendencją do autodestrukcji. Andrzej Franaszek, „Herbert. Biografia”
Andrzej Franaszek znów znalazł się w roli biografa. Po monumentalnej pracy o nobliście, Czesławie Miłoszu, tym razem podjął się opisania życiorysu kolejnego wybitnego (nie zawahałbym się nawet użyć słowa: „genialnego”)…